|
تاريخچه انجمن متخصصين گوارش و کبد ايران
|
|
فعاليت براي تشكيل انجمن متخصصين بيماريهاي دستگاه گوارش وكبد ايران داراي تاريخچه طولاني است و به سالهایي برميگردد كه براي اولين بار پزشكاني با كسب تخصص در بيماريهای گوارش در خارج به ايران برگشتند. فعاليت هاي اوليه از سال 1331 آغازشد كه همكار ارجمند مرحوم جناب آقاي دكتر محمد علي غربي در آن شركت داشتند مختصري از آن فعاليت ها را بقلم خود ايشان در زير مي آوريم: “در سال 1331 عده اي از متخصصين بيماريهاي گوارش به فكر ايجاد انجمن گوارش افتادند. اولين انجمن بيماريهاي گوارش در همان سال به همت مرحوم دكتر يحيي شهردار و با حضور معدودي در منزل ايشان تشكيل گرديد واز عده اي از اساتيد كه در اين رشته تخصص داشتند و پزشكان داخلي كه به اين رشته توجه بيشتري داشتند دعوت به عمل آمد. تصميم گرفته شد كه جلسات ماهانه باشد و هر جلسه در منزل يكي از اعضاء تشكيل شود. جلسات اول با حضور 24 نفر تشكيل گرديد و ترتيب اين بود كه پرونده بيماراني كه از نظر تشخيص و درمان احتياج به مشاوره داشتند به جلسه آورده شود ومورد بحث قرار گيرد. نقد و بحث در اين باره بيش از سه ساعت به طول مي انجاميد و در پايان جلسه نيز يكي دو نفر خلاصه اي از مقالات مجلات خارجي را ارائه مي نمودند. در مدتي كوتاه تر از يكسال عده اعضاء فزوني يافت و اعضاي دائمي انجمن عبارت بودند از: 1- مرحوم دكتر يحيي شهردار (دبير انجمن) 2- مرحوم دكتر آذر 3- مرحوم دكتر فرزد 4- مرحوم حكيم السلطنه اعتماد 5- مرحوم دكتر مظاهر 6- مرحوم دكتر هنجن (جراح) 7- مرحوم پرفسور عباس ملكي( راديولوگ) 8- مرحوم دكتر نادر نامي 9- آقاي دكتر كاوسي 10- مرحوم دكتر منوچهر حكيم 11- دكتر محمد علي غربي. درخلال سالهاي فعاليت اين انجمن تعدادي از متخصصين بنام خارجي كه از طرف دولت يا دانشگاه تهران و يا به ميل شخصي به ايران مسافرت مينمودند و در رشته بيماريهاي دستگاه گوارش شهرت جهاني داشتند به دعوت انجمن و به سبب رابطه شخصي كه با اعضاء داشتند از جمله پروفسور لامبلن، پروفسور شارل دبره، پروفسور كاتلن شري ژيه ( راديولوگ ) كه مطالعات وسيعي در راديولوژي روده كوچك داشت (كه در آن زمان موضوع روز بود) در جلسات انجمن حضور يافته وآخرين يافته هاي علمي و عملي را مطرح مي نمودند و چون در آن زمان زبان دانش پزشكي ايران زبان فرانسه بود و اين اساتيد نيز فرانسوي بودند بيان و درك مطالب آسان بود. اين اساتيد پيشنهاد نمودند كه انجمن را در ايران به ثبت برسانيم تا با انجمن بيماريهاي گوارش فرانسه روابط رسمي پيدا كنيم و بتوانيم از دعوت هاي آن انجمن استفاده كنيم و يا براي پزشكان جوان بورس تحصيلي از دولت فرانسه بدست آوريم. مرحوم دكتر شهردار با كمك چند نفر از اعضاء فعاليت زيادي براي ثبت انجمن نمود ولي به مشكلاتي برخورد كه بالاخره اين هدف تحقق پيد ا نكرد و انجمن در حدود بيست سال قبل دچار تعطيل گرديد. ولي در حال حاضر نهايت خوشحالي است كه همكاران جوان و فعال توانستند به اين آرزوي ديرينه جامه عمل بپوشانند.“ فعاليت اين انجمن ظاهرا تا سالهاي دهه چهل ادامه يافت ولي از آن به بعد تشكيلاتي بعنوان انجمن بيماريهاي گوارش در ايران وجود نداشت. اقدام بعدي فعاليت براي تشكيل انجمن از سالهاي 1353 به بعد آغاز شد در اين مقطع مرحومان دكتر آذر و دكترفرزد از اساتيد قديمي و مرحومان دكتر جهانگير خدادوست، دكتر محمد علي راشد، دكتر محمد علي غربي و آقاي دكتر يوسف جلالي پيگير تشكيل انجمن بودند. متاسفانه به علل مختلف اين توفيق حاصل نشد. از سال 1358 عده اي از همكاران كه شامل مرحوم دكتر جهانگير خدادوست و آقايان دكتر سهراب مبرهن، دكتر عباس صابري، دكتر هوشنگ مكي پور، دكتر احمد شفيعي، دكتر فرهاد نواب، خانم دكتر مهين شمس زاد و دكتر محمد علي غربي بودند به تشكيل جلسات ماهانه اي در محل كتابخانه بيمارستان تهران کلینیک مبادرت ورزيدند. اين جلسات ابتدا در شبهاي سه شنبه آخر هر ماه، بعد در شبهاي چهارشنبه آخر هر ماه و بالاخره از مدتها قبل تا كنون در شبهاي چهارشنبه اول هر ماه تشكيل مي شد. در اين جلسات مواردي جالب از بيماران دستگاه گوارش معرفي و مورد بحث و نظر قرار مي گيرند. اين جلسات كانوني براي تشكيل انجمن گوارش باقي ماند و شركت فعال بسياري از همكاران در آنها نشان دهنده لزوم ايجاد اين انجمن بود. همزمان با تشكيل اين جلسات براي اولين بار جامعه متخصصين جهاز هاضمه ايران (Iranian Gastroenterological Association) تشكيل شد وهيئت مديره اي را كه شامل همكاران زير بود انتخاب كرد: دكترجهانگير خدادوست، دكتر سهراب مبرهن و خانم دكترمهين شمس زاد. خانم دكتر مهين شمس زاد به عنوان دبير جامعه برگزيده شد همچنين با كمك موثر شركت داروئي SKF موفق به انتشار اولين مجله تخصصي در بيماريهاي گوارش در ايران به نام( بولتن جامعه متخصصين جهاز هاضمه )گرديد. اولين شماره اين بولتن در آذرماه 1359 و شماره دوم تا چهارم در فروردين 1360 تيرماه 1360 و آبان ماه 1360 انتشار يافت، براي آگاهي از موضوع مقالات اين مجله تيتر آنها را در زير به نظر مي رساند: شماره اول: دكتر هوشنگ مكي پور: زخم اثني عشر و دكتر سيد حسين ميرمجلسي اسهال مزمن در بالغين. شماره دوم : دكتر مهين شمس زاد: زخم اثني عشر در كودكان و درمان نوين آن و دكتر احمد شفيعي: آندوسكوپي. شماره سوم: دكتر هوشنك دانشگر: گاستريت و دكتر حسين توسلي: هپاتيت ويروسي. شماره چهارم دكتر عباس صابري : ازوفاژيت و دكتر ناصر انواري: درمان جراحي زخم اثني عشر. متاسفانه بعد از عزيمت بعضي از همكاران به خارج از سال 1361 به بعد اين انجمن فرو پاشيد. با تاسيس بيمارستان داريوش كبير سابق( بيمارستان دكتر شريعتي فعلي ) اولين بخش فوق تخصصي گوارش در ايران به سرپرستي دکتر سيدحسين ميرمجلسي تشكيل شد. و نيز كنفرانس هاي هفتگي بخش گوارش بيمارستان داريوش كبير سابق ( بيمارستان شريعتي فعلي )كه به طور منظم و تقريبا بدون وقفه از سال 1355 به بعد تشكيل شده و مي شود كانوني براي زنده نگه داشتن بحث درباره بيماريهاي دستگاه گوارش بود. به هر حال پيگيري براي تشكيل انجمن متوقف نشد و از سال 1369 به بعد به طور جدي تري دنبال شد. بالاخره بعد از فعاليت هاي زياد در سال 1370 هيئت مؤسس انجمن متخصصين بيماريهاي گوارش و كبد ايران شامل دكتر سيدحسين ميرمجلسي، دكتر احمد شفيعي ،دكتر رحيم آقازاده ، دكتر رضا ملك زاده و دكتر محمدرضا زالي با ارائه اساسنامه انجمن به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي به اخذ مجوز تشكيل انجمن دست يافت و انجمن در اولين جلسه عمومي خود هيئت مديره را كه شامل دكتر سيدحسين مير مجلسي ، دكتر احمد شفيعي ، دكتر رحيم آقازاده ، دكتر رضاملك زاده و دكتر محمدرضازالي به عنوان اعضاي اصلي هيئت مديره ، دكتر عباس صابري به عنوان اعضاي علي البدل هيدت مديره و دكتر سهيل فدائي به عنوان بازرس و دكتر حسن الياسي به عنوان بازرس علي البدل بودند برگزيد. در هيئت مديره نيز دكتر سيد حسين ميرمجلسي به عنوان رئيس هيئت مديره، دكتر احمد شفيعي به عنوان نايب رئيس و دكتر رحيم آقازاده به عنوان خزانه دار انتخاب شدند. متعاقب اتمام دوره دو ساله هيئت مديره، مجمع عمومي سالانه انجمن در تاريخ 1374/6/9 به انتخاب هيئت مديره جديد (دومين دوره) پرداخت كه شامل دكتر سيد حسين ميرمجلسي ، دكتر رحيم آقازاده ، دكتر رضا ملك زاده ، دكتر ناصر درياني و دكتر مرتضي خطييان به عنوان اعضاي اصلي هيئت مديره، دكتر احمد شفيعي و دكتر محمدرضا زالي به عنوان اعضاي علي البدل هيئت مديره و دكتر سهيل فدائي به عنوان بازرس اصلي و دكتر رامين قديمي به عنوان بازرس علي البدل مي باشند. هيئت مديره جديد نيز در اولين جلسه خود دكتر سيد حسين مير مجلسي را به عنوان رئيس هيئت مديره، دكتر رضا ملك زاده را به عنوان نايب رئيس و دكتر رحيم آقازاده را به عنوان خزانه دار برگزيد. در آن زمان انجمن متخصصين بيماريهاي دستگاه گوارش و كبد ايران داراي 94 عضو بود كه 72 نفرشان اعضاي پيوسته و22 نفرشان اعضاي وابسته بودند. در آن زمان انجمن توانست به عضويت سازمان جهاني بيماريهاي گوارش (OMGE) Organisation Mondal de Gastroenterologie در آيد. در تاريخ 10 تا 13 آبان 1378 اولين کنگره گوارش و کبد ايران با همکاري دانشگاه علوم پزشکي شيراز به رياست آقاي دکتر سيدحسين ميرمجلسي و دبير علمي آقاي دکتر صادق مسرت و دبير اجرايي آقاي دکتر مهدي صابري فيروزي در شهر شيراز برگزار گرديد و مورد استقبال شرکت کنندگان واقع شد. در سال 1379 براي افزايش تمرکز اداري و ساماندهي فعاليت هاي علمي و آموزشي انجمن تصميم گرفته شد محل استقرار انجمن از ساختمان سازمان نظام پزشکي به بيمارستان شريعتي منتقل شود و با فعاليت و مساعدت جناب آقاي دکتر ملک زاده يک اطاق در بخش گوارش بيمارستان شريعتي به انجمن متخصصين گوارش و کبد ايران اختصاص يافت و آقاي دکتر حسين پوستچي بعنوان دبير اجرايي انجمن انتخاب شدند. انتخابات سوم انجمن در تاريخ 30/9/1379 با حضور نماينده تام الاختيار وزارت بهداشت و درمان برگزار گرديد كه در آن زمان تعداد اعضاء پيوسته انجمن 70 نفر بود و آقايان دكتر رضا ملك زاده، دكتر سيد حسين مير مجلسي، دكتر رحيم آقازاده، دكتر سيد مهدي شريف زاده، دكتر مرتضي خطيبيان، به عنوان عضو هيئت مديره و آقايان دكتر حسن سعادت نيا و دكتر رامين قديمي به عنوان عضو علي البدل انتخاب شدند. همچنين آقاي دكتر رضا انصاري بعنوان بازرس و آقاي دكتر فلاحي بعنوان بازرس علي البدل انتخاب شدند. همچنين امتياز مجله گوارش به عنوان ارگان انجمن در سال 1373 از طرف دكتر سيد حسين مير مجلسي و به نام ايشان اخذ شد. هيئت مديره انجمن در سال 1374 دبيري هيئت تحريريه مجله گوارش را به آقاي دكتر صادق مسرت سپرد. با مشارکت فعال اعضاء هيئت مديره در جلسات و انجام اولين طرح ملي اطلاع رساني و مبارزه با هپاتيت B در سال 1380 در کشور، ظرفيت فعال سازي انجمن گوارش به نمايش گذاشته شد و در همان سال انجمن گوارش توانست دومين کنگره بيماريهاي گوارش و کبد ايران را به رياست دکتر رضا ملک زاده، دبير علمي دکتر شاهين مرآت و دبير اجرايي دکتر حسين پوستچي از 5 تا 10 آبان سال 1380 با همکاري مرکز تحقيقات بيماريهاي گوارش و کبد دانشگاه علوم پزشکي تهران در شهر تهران برگزار نمايد. همزمان با دومين کنگره گوارش و کبد، اولين همايش پرستاري بخش هاي گوارش و کبد و آندوسکوپي کشور نيز برگزار گرديد و سرکارخانم رحيمي از پرستاران فعال بيمارستان شريعتي بعنوان دبير همايش پرستاري انتخاب شدند. همزمان با کنگره دوم 8 کارگاه مختلف آموزشي ، تشخيصي و درماني براي پزشکان متخصص داخلي و فوق گوارش و 2 کارگاه آموزشي نحوه نگهداري ، مراقبت و کار با آندوسکوپ براي پرستاران برگزار گرديد. در سال 1381 با سفر آقاي دکتر حسين پوستچي به استراليا، آقاي دکتر سيدمحمدمهدي ميرناصري از پژوهشگران مرکز تحقيقات گوارش و کبد دانشگاه علوم پزشکي تهران بعنوان دبير اجرايي انجمن گوارش انتخاب شدند و در همان سال با برگزاري دومين طرح ملي اطلاع رساني و مبارزه با هپاتيت B در سطح ملي، حضور انجمن گوارش و کبد ايران در سطح کلان کشوري و ايفاي نقش خود در جهت ارتقاء سطح سلامت و بهداشت جامعه در رابطه با بيماريهاي مهم گوارش به چشم آمد. انجمن گوارش سومين کنگره خود را در 26 تا 30 مهر سال 1382 در تهران با همکاري مرکز تحقيقات بيماريهاي گوارش و کبد دانشگاه علوم پزشکي تهران برگزار نمود و رياست کنگره به عهده جناب آقاي دکتر رضا ملک زاده، دبير علمي آقاي دکتر شاهين مرآت و دبير اجرايي آقاي دکتر سيدمحمدمهدي ميرناصري بود. از خصوصيات مهم کنگره سوم، حضور فعال دانشمندان خارجي جهت ارائه مطالب علمي و حضور فعال حدود 1000 (يک هزار) پزشک در سالن هاي کنگره بودو همزمان با سومين کنگره، دومين همايش پرستاري بخش هاي گوارش و کبد و آندوسکوپي نيز برگزار گرديد و دبير همايش پرستاري سرکارخانم رحيمي از پرستاران برجسته بيمارستان شريعتي انتخاب شدند و حضور فعال پرستاران شاغل در بخش هاي گوارش و کبد سراسر کشور در کنگره مورد توجه قرار گرفت. برگزاري 7 کارگاه آموزشي براي پزشکان و 4 کارگاه براي پرستاران همزمان با برگزاري کنگره سوم، بر بار علمي آن افزوده بود. با توجه به درخواست اعضاء انجمن، هيئت مديره تصميم گرفت کنگره گوارش و کبد ايران را بطور ساليانه برگزار نمايد و يک سال در ميان بر روي موضوعات کبد و گوارش به نسبت 70 به 30 برنامه ريزي علمي انجام شود. همچنين تصميم گرفته شد همواره در کنار کنگره کارگاه هاي آموزشي، تشخيصي و درماني براي متخصصين برگزار گردد. با تأسيس جامعه انجمن هاي تخصصي و فوق تخصصي داخلي ايران در سال 1382، انجمن گوارش به همراه 8 انجمن ديگر به عضويت آن انجمن درآمدند و با توجه به سابقه درخشان و فعال و تجارب کسب شده براي برگزاري کنگره هاي علمي، انجمن گوارش عهده دار برگزاري اولين کنگره آموزشي براي متخصصين داخلي شد و اين کنگره به مدت 6 روز از 16 تا 21 خرداد ماه سال 1383 در محل تالار اجتماعات بيمارستان امام خميني برگزار گرديد. از سال 1382 کنگره گوارش و کبد و کارگاه هاي آموزشي مختلف براي پزشکان توسط انجمن بطور ساليانه برگزار گرديد و تصميم گرفته شد دبير اجرائي انجمن بعنوان دبير اجرائي کنگره انتخاب و فعاليت نمايند و بدين ترتيب آقاي دکتر ميرناصري بعنوان دبير اجرائي دائمي کنگره گوارش فعاليت نمودند، که براي جلوگيري از طولاني شدن بحث در بخش هاي بعدي ليست کنگره ها خواهد آمد. در طي سالهاي پس ازتأسيس، عضوگيري انجمن رو به افزايش داشت و در سال 1378 با تمرکز اداري در بيمارستان شريعتي و سال هاي پس از آن با خرید آپارتمان در سال 1385 رشد چشم گيري داشت که در نمودار روبرو آمده است. هيئت مديره انجمن در سال 1382 تصميم گرفت سايت اينترنتي براي استفاده اعضاء و درج مقالات و اخبار و کنفرانس هاي خود براي انجمن ايجاد نمايد که با ثبت دومن www.iagh.org و خريد نرم افزار و Host مربوطه اين امر محقق شد. اکنون اخبار مربوط به انجمن را در اين سايت منعکس است و علاوه بر پزشکان ايراني، تعدادي از خارج کشور هم به عضويت سايت انجمن در آمده اند. با توجه به پيشرفت و امکانات موجود در جهان در برگزاري کنگره هاي علمي، لزوم داشتن پذيريش online مقالات براي کنگره گوارش مطرح شد و با توجه به هزينه بالاي کرايه سايت هاي خارجي داراي امکان پذيرش online مقالات، تصميم گرفتيم اين برنامه را در داخل تهيه نمائيم و در سال 1382 تهيه برنامه نويسي اين سايت به يک شرکت داخلي سپرده شد. پيش نويس پروپوزال اوليه اين سايت توسط آقاي دکتر سيد محمدمهدي ميرناصري دبير اجرائي وقت انجمن با الهام از چندين سايت معتبر جهاني در برگزاري کنگره ها اقتباس و تهيه گرديد و با افزايش و تکميل امکاناتي متناسب با کشور ايران طي 2 سال کامل گرديد. به اين ترتيب سايت همايش هاي انجمن متخصصين گوارش و کبد ايران به آدرس www.iaghcongress.org آماده شد. اين سايت اولين سايت ايراني داراي پذيرش مقالات بود که راه اندازي شد و از آن سال تا کنون با up date کردن و افزايش امکانات آن، از قبيل اضافه شدن پرداخت online و ثبت نام online در کنگره ها و کارگاه هاي برگزار شده توسط انجمن به يکي از سايت هاي کامل و بسيار مفيد براي تمام انجمن هاي علمي تبديل شده است. اکنون مقالات پذيرفته شده در کنگره گوارش و کبد ايران از سال 1384 (ICGH 2005) در اين سايت قابل جستجو و در دسترس مي باشد. همچنين سابقه همايش ها و کنگره های علمي انجمن متخصصين گوارش و کبد ايران از سال 1384 در اين سايت در دسترس همگان مي باشد. در سال 1385 انجمن متخصصين گوارش و کبد ايران با توجه به فعاليت روزافزون و گسترش فعاليت هاي علمي و پژوهشي خود نياز به فضاي اداري بيشتر و مستقلي براي خود داشت که اين امر با خريد يک دستگاه آپارتمان در خيابان اميرآباد شمالي تهران از محل صرفه جوئي در هزينه هاي کنگره طي چند سال گذشته محقق گرديد. |
|
در سال 1387 با درخواست انجمن جهاني براي برگزاري روز گوارش در 29 مي هر سال تمام کشورها، انجمن گوارش نيز نسبت به فعال نمودن و برنامه ريزي براي ساماندهي اين روز در برنامه کاري ساليانه خود اقدام و همزمان با بيش از 50 کشور جهان در 9 خرداد ماه سال 1387 رو جهاني گوارش را با موضوعoptimal health and nutrition بطور وسيع در کشور برگزار گرديد. برگزاري روز گوارش در سال 1388 بيشتر مورد توجه واقع شد و با توجه به اهميت موضوع آن که "بيماري روده تحريک پذير" بود، تصميم گرفته شد هفته گوارش سال 1388 بازتاب بيشتري در رسانه هاي سراسر کشور داشت و با تشکيل کميته کشوري توسط انجمن متشکل از اعضاء خود در شهرهاي تهران، قم، مشهد، اصفهان، کرمان، گيلان، ساري، گلستان، تبريز و اهواز برنامه هاي متعدد آموزشي و سمينارهاي يک روزه براي پزشکان و سخنراني براي مردم در محل فرهنگسراها انجام شد. اکنون برگزاري هفته سلامت گوارش در خرداد ماه هر سال در برنامه هاي علمي انجمن متخصصين گوارش و کبد ايران قرار گرفته است. عناوین هفته سلامت گوارش در سال های پیشین به شرح ذیل می باشد:
هیات مدیره انجمن متخصصين گوارش وکبد ايران از سال 1388 اقدام به انتخاب پزشکان نمونه گوارش کشور در زمينه هاي تحقیقات پایه و کاربردی، ارائه خدمات درمانی به بيماران و آموزش در رشته گوارش و کبد نموده است. |